खरिदारबाट मुख्य सचिव : सोमलाल सुवेदी मुख्य सचिव

सरकारले स्थानीय विकास मन्त्रालयका सचिव डा.सोमलाल सुवेदीलाई मुख्य सचिवको जिम्मेवारी दिएको छ । २०७२ साउन २० गते बुधवार बसेको मन्त्रीपरिषद्को बैठकले उनीलाई नियुक्त गरेको हो । निजामति प्रशासनको सबैभन्दा तल्लो तह खरिदारबाट जागिर शुरु गरेका डा.सोमलाल सुवेदी निजामति प्रशासनकै सबैभन्दा माथिल्लो तह मुख्य सचिव बन्न सफल भएका छन् ।

आजभन्दा ३२ वर्षअघि खरिदारबाट सरकारी सेवामा प्रवेश गरेका सुवेदीले शाखा अधिकृत, उपसचिव र सहसचिवमा खुला प्रतिस्पर्धाबाटै नाम निकालेर ०६७ चैतमा उनी सचिवमा बढुवा भएका हुन् ।

Share:

पुरा पढ्नुहाेस्

मिति २०७२ साउन २० गते बुधबार गोरखापत्रमा प्रकाशित बस्तुगत प्रश्नोतरहरु

१. हाल नेपालमा ‘क’, ‘ख’, ‘ग’ र ‘घ’ वर्गका वैंङ्क तथा वित्तीय संस्था कति-कति रहेका छन् ?

- क्रमशः ३०‚ ७६‚ ४८ र ३९

२. ग्लोबल फाइनान्सद्वारा सन् २०१५ जुलाई २० मा अमेरिकाको न्युयोर्कमा घोषणा गरिएको एसिया प्रशान्त क्षेत्रीय समूहअन्तर्गत ‘कन्जुमर डिजिटल बैङ्क अवार्ड’ कसले प्राप्त गरेको छ ?

- स्टान्डर्ड चार्टर बैङ्क‚ नेपाल

३. नेपाल चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट संस्था (आइक्यान) द्वारा वि.सं. २०७२ मा प्रदान गरिने उत्कृष्ट लेखा प्रस्तुति सम्माना पुरस्कारबाट सम्मानित हुने वाणिज्य बैङ्क कुन हो ?

- नविल बैङ्क लि.

४. नेपाल चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट संस्था (आइक्यान) द्वारा वि.सं. २०७२ मा प्रदान गरिने विकास बैङ्क तथा वित्त कम्पनी समूहमध्येको उत्कृष्ट वित्तीय प्रतिवेदन पुरस्कार ‘वेस्ट प्रिजेन्टेड एकाउन्टस् अवार्ड-२०१४’ कुन संस्थाले प्राप्त गर्‍यो ?

- कैलाश विकास बैङ्क

५. स्थानीय निकाय वित्तीय आयोगले परीक्षण गरेको न्यूनतम सर्त तथा कार्यस्पादन मापन (एमसीपीएम) मा सर्वोत्कृष्ट हुने जिविस कुन-कुन हुन् ?

- धनकुटा र सिन्धुपाल्चोक (नगरपालिकामा बुटवल उपनगरपालिका र धनकुटा नगरपालिका)

६. ‘हाम्रो सबैभन्दा ठूलो कमजोरी प्रयत्न गर्न छोड्नुमा छ‚ सफलता प्राप्त गर्ने सबैभन्दा सनिश्चित उपाय भनेको अर्को एकपटक प्रयत्न गर्नु मात्र हो ।‘ भन्ने विचारक को हुन् ?

- थोमस अल्बा एडिसन‚ बैज्ञानिक

७. सन् २०२२ को शीतकालीन ओलम्पिक खेलकुद प्रतियोगित कहाँ हुने भएको छ ?

- बेइजिङ‚ चिन

८. आ.व. २०७१/७२ को आर्थिक सर्वेक्षणअनुसार चालु आ.व.को यथार्थ कुल गार्हस्थ उत्पादनमा कृषि क्षेत्रको योगदान कति प्रतिशत रहेको छ ?

- ३३.१ प्रतिशत (गैरकृषि क्षेत्रको योगदान : ६६.९ प्रतिशत)

९. वि.सं. २०७२ साउन १२ मा वितरित ‘राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार’ मा उत्कृष्ट चलचित्र को उपाधि कुन चलचित्रले हासिल गर्‍यो ?

- कबड्डी ( अभिनेता तर्फ : दयाहाङ राई‚ अभिनेतृ तर्फ : ऋचा शर्मा)

१०. नेपालबाटै लोप भएको भनिएको सिरीगाई कहाँ फेला परेको छ ?

- ताप्लेजुङ

११. वि.सं. २०७२ असार मसान्तसम्म इजाजतपत्र प्राप्त एफएम रेडियोको सङ्ख्या कति पुगेको छ ?

- ६३८ (सञ्चालनरत : ५४७)

१२. वि.सं. २०७१ मा नेपालमा पर्यटकहरुको ‍औसत दैनिक खर्च कति रहेको छ ?

- ४६.४ डलर

१३. वि.सं. २०७० पुस मसान्तदेखि २०७१ पुस मसान्तसम्मको अवधिमा पर्यटकहरुको नेपाल वसाइ अवधि सरदर कति रहेको छ ?

- १२.४ दिन

१४. मानवीय गतिविबाट पर्यावरणमा पर्ने असरलाई न्यूनीकरण गर्न पृथ्वीलाई आराम दिनुपर्ने प्रतीकात्मक सन्देश दिन विश्वभरि नै एक घण्टा बत्ती निभाउने अभियानलाई के भनी चिनिन्छ ?

- अर्थ आवर

१५. सन् २०१५ अप्रिल ९-११ सम्म अमेरिकामा भएको पानी प्रशोधनसम्बन्धी प्रविधिमा उत्कृष्ट हुने बैज्ञानिक को हुन् ?

- एमपी भट्ट

१६. ‘राष्ट्रिय खेलकुद प्रतिभा पुरस्कार’ बाट सम्मानित हुने खेलाडी को-को हुन् ?

- विमला तामाङ (कराँते)‚ सोमपाल कामी (क्रिकेट)‚ दिवस श्रेष्ठ (बक्सिङ)‚ ज्ञानी चुनारा (तेक्वान्दो)‚ विनिता बुढाथोकी (भलिबल)‚ विक्रमबहादुर रानामगर‚ केशरी चौधरी‚ प्रमिला चौधरी र सुनील चौधरी (एथ्लेटिक्स)

१७. नेपाल वायुसेवा निगमद्वारा वि.सं. २०७२ बैशाख १८ मा ल्याएको दोस्रो एयरबस ए ३२० लाई के नामाकरण गरिएको छ ?

- लुम्बिनी (२०७१ माघ २५ मा ल्याएको पहिलो एयरबसलाई सगरमाथा नामकरण गरिएको ।)

१८. निजामती सेवा ऐन‚ २०४९ को चौथो संसोधन कहिले भएको हो ?

- वि.सं. २०७२ असार २९

१९. नेपाल वायुसेवा निगम (nepal airlines Corporation) को स्थापना कहिले भएको हो ?

- वि. सं. २०१५ असार १७

२०. लोकसेवा आयोगले कहिलेदेबाट लागू हुने गरी अप्राविधिक तर्फका राजपत्र अनङ्कित प्रथम श्रेणी (नायब शुब्बा) र द्वितीय श्रेणी (खरिदार) पदका लागि प्रवेश परीक्षाको व्यवस्था गरेको छ ?

- आ.व. २०७२/७३

२१. नेपालको संविधान‚ २०७२ को प्रारम्भिक मस्यौदाअनुसार राष्ट्रभाषा भन्नाले के बुझिन्छ ?

- नेपालमा बोलिने सबै मातृभाषाहरु

२२. सन् २०१५ जुलाईमा सम्पन्न उत्तर तथा मध्य अमेरिको क्षेत्रको प्रतिष्ठित फुटबल प्रतियोगिता ‘कोन्काकाफ गोल्डकप’ को उपाधि जित्ने राष्ट्र कुन हो ?

- मेक्सिको (उपविजेजा जमैका)

२३. ‘जसले कसरी सिक्ने र परिवर्तन गर्ने भन्ने कुरा सिकेको छ‚ त्यो व्यक्ति मात्र शिक्षित हो ।‘ भन्ने विचारक को हुन् ?

- कार्ल रोजर्स‚ अमेरिकन मनोविद्

२४. नेपालमा हालसम्म कतिवटा त्रिवर्षीय आवधिक योजना आएका छन् ?

- चार

२५. नेपाल सरकारद्वारा हेलो स्वास्थ्य कार्यक्रम कहिलेदेखि सुरु गरिएको हो ?

- वि.सं. २०६९ कार्तिक २९

२६. गुणस्तरीय पर्यटन भित्र्याउनका लागि ‘कन्ट्रोल टुरिज्म’ नीति अवलम्बन गर्ने पहिलो सार्क राष्ट्र कुन हो ?

- भुटान

२७. ‘क्योटो वर्ल्ड वाटर ग्रान्ड प्राइज-२०१५’ (राशि : २० हजार अमेरिकी डलर) बाट सम्मानित हुने नेपाली संस्था हुन हो ?

- वातावरण तथा जनस्वास्थ्य सङ्गठन (एन्फो)

२८. ‘स्वाइन फ्लु’ अर्थात इनफ्लुएन्जा ए एचवानएनवानलाई who ले कहिले महामारी रोग घोषणा गर्‍यो ?

- सन् २००९ जुन ११

२९. सार्क राष्ट्रहरुमध्ये आफ्ना नागरिकहरुलाई ‘ई-पासपोर्ट’ उपलब्ध गराउने पहिलो राष्ट्र कुन हो ?

- माल्दिभ्स (सन् २००७)

३०. रुपन्देहीको भैरहवामा डिजास्टर रिकभरी सेन्टरको स्थापना कहिले भएको हो ?

- वि.सं. २०७२ साउन ११

३१. सरकारद्वारा ‘राष्ट्रिय युवा प्रतिभा सम्मान’ का लागि प्रदान गरिने पुरस्कारको राशि कति रहेको छ ?

- जनही रु. १ लाख

 

Share:

पुरा पढ्नुहाेस्

नदीको आधारमा नेपालको विभाजन

१.२.२ नदीको आधारमा नेपालको विभाजन

(क) कोशी प्रदेश

पूर्वमा कञ्चनजङ्घा हिमालदेखि पश्चिममा लाङटाङ हिमाल (गोसाइस्थान) बीचको क्षेत्रलाई कोशी प्रदेश भनिन्छ । तमोर, अरूण, लिखू, दूधकोशी, तामाकोशी, सुनकोशी र इन्द्रावती मिलेर सप्तकोशी नदी बनेको छ । यो नेपालको सबैभन्दा ठूलो नदी हो । यो नदी ७२० कि.मि. लामो छ भने जलप्रवाह क्षमता औसत १,५६४ क्यूविक मिटर प्रति सेकेण्ड रहेको छ । यस नदीबाट २२,००० मेघावाटसम्म विद्युत् निकाल्न सकिने अनुमान गरिएको छ । कोशी प्रदेशको प्रभाव क्षेत्र झण्डै ६० हजार वर्ग कि.मि. रहेको छ । सप्तकोशी नदीको सबैभन्दा ठूलो सहायक नदी अरूण हो भने सबैभन्दा सानो नदी लिखू हो ।

(ख) गण्डकी प्रदेश

पूर्वमा लाङटाङ हिमालदेखि पश्चिममा धौलागिरि हिमालसम्मको गण्डकी नदी प्रभावित क्षेत्रलाई गण्डकी प्रदेश भनिन्छ । गण्डकी नदीका सात प्रमुख सहायक नदीहरू त्रिशुली, बुढीगण्डकी, दरौदी, मादी, मस्र्याङ्दी, सेती र कालीगण्डकी हुन् । गाण्डव ऋषिको नामबाट नामाकरण गरिएको मानिएको यस नदीलाई चितवन जिल्लामा आएपछि (देवघाटभन्दा तल) नारायणी नदीको नामले चिनिन्छ । यो नदी मध्यनेपालमा बहन्छ, जसको प्रवाह क्षेत्र करिब ३८,००० वर्ग कि.मि रहेको छ । करिब ३३८ कि.मि. लामो यस नदीको विद्युत् क्षमता २१,००० मे.वा. रहेको मानिएको छ । यसका सहायक नदीहरूमध्ये कालिगण्डकी सबैभन्दा ठूलो र मादी सबैभन्दा सानो हो । नेपालको सबैभन्दा गहिरो यो नदीले प्रति सेकेण्ड औषत १७१३ क्यु.मि. पानी प्रवाह गर्दछ ।

(ग) कर्णाली प्रदेश

पूर्वमा धौलागिरि हिमालदेखि पश्चिममा ब्यास हिमालबीच कर्णाली नदी प्रभावित क्षेत्रलाई कर्णाली प्रदेश भनिन्छ । कर्णाली नदीका सात प्रमुख सहायक नदीहरू हुम्ला कर्णाली, मुगु कर्णाली, ठूली भेरी, सानी भेरी, तिला, बुढीगङ्गा र सेती नदी हुन् । यसलाई नेपालको सबैभन्दा लामो नदी पनि भनिन्छ । यो नदी मध्यपश्चिम र सुदूरपश्चिम क्षेत्रमा बहने नदी हो, जुन भारतमा पुगेपछि घाघँरा र कहीँकहीँ सरयू नामले समेत चिनिन्छ । यो नदी करिब ४२,००० व.कि.मि. क्षेत्रफल समेटेर बग्दछ । करिब ५०७ कि.मि. लामो यस नदीको विद्युत् उत्पादन क्षमता ३२,००० मे.वा.रहेको मानिएको छ । यो नदीको औषत जलप्रवाह क्षमता प्रतिसेकेण्ड १३१६ क्यु.मि. रहेको छ ।

(यस सामाग्री नेपाल सरकार सूचना विभाग द्वारा प्रकाशित 'नेपाल परिचय' नामक पुस्तक बाट साभार गरिएको हो । यस पुस्तकका अन्य समाग्री क्रमै सँग प्रकाशित गर्दै जानेछौं ।)

Share:

पुरा पढ्नुहाेस्

राष्ट्रिय घटनाक्रम (२०७२ जेठ/असार)

जेठ

२१ कपिलबस्तुको निम्लीहववा पचेहरास्थित निर्माणाधीन भवनमा निसस्सिएर पाँच पजदुरको मृत्यु ।

२२ प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाको प्रेस सल्लाकारमा वरिष्ठ पत्रकार प्रतीक प्रधान नियुक्त ।

२४ ‘राष्ट्रिय पत्रारिता पुरस्कार -२०७१’ पत्रकार धर्मेन्द्र झालाई र ‘वरिष्ठ पत्रकार सम्मान -२०७१’ कास्कीका कुसुकेशव पराजुली‚ तनहुँका तेजप्रकाश पण्डित र पाल्पाका मेघराज शर्मालाई जनही दुई लाख सहित प्रदान ।

२५ संविधान निर्माणका विवादित विषयमा मधेसी मोर्चासहित प्रमुख चार दलका शिर्ष नेताद्वारा १६ बुँदे सहमतिपत्रमा हस्ताक्षर ।

२६ संविधानका विवादित विषयमा प्रमुख चार दलविच भएको १६ बुँदे सहमतिपत्र प्रक्रियामा लैजान संवैधानिक राजनीतिक संवाद तथा सहमति समितिमा पठाइयो ।

२७ पूर्वमन्त्री तथा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपालका नेता पद्म सुन्दर लावतीको निधन ।

२८ ताप्लेजुङमा २७ वर्षपछिकै ठुलो पानी परेपछि गएको पहिरोले धनजनको ठुलो क्षति ।

३१ जोखिमयुक्त घर भत्काउन सरकारले काठमाण्डौं उपत्यकाका तिन जिल्ला एक वर्षका लागि सङ्कटग्रस्त क्षेत्र घोषित ।

असार

१ नयाँ संविधान निर्माणका लागि चार प्रमुख राजनीतिक दलबिच भएको १६ बुँदे सहमतिविरुद्ध रिट दायर ।

३ राष्ट्रिय विपद् व्यवस्थापन‚ अनुगमन तथा निर्देशन विशेष समितिले विपत्तिमा परी  बेपत्ता भएकाका परिवारलाई मृतकका परिवारले पाएसरह सुविधा दिन सरकारलाई निर्देशन ।

४ वि.सं. २०७१ को एसएलसी परीक्षाको नतिजा प्रकाशित‚ ४७.४३ प्रतिशत विद्यार्थी उतीर्ण ।

९ राष्ट्रपति डा.  रामवरण यादवसँग चीनका विदेशमन्त्री वाङ यी र बङ्गलादेशका अर्थमन्त्री अबुल माल अब्दुलद्वारा राष्ट्रपति कार्यालयमा भेटवार्ता ।

१० नेपाल सरकारद्वारा आयोजित नेपालको पुननिर्माणका लागि अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा अन्तर्राष्ट्रिय समुदायबाट रु. चार खर्बभन्दा बढी सहयोगको प्रतिबद्धता ।

• राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) को सदस्य- सचिवमा केशवकुमार विष्ट नियुक्त ।

११ संविधान मस्यौदा समिताका सभापति कृष्ण प्रसाद सिटौलाको संयोजकत्वको कार्य दलद्वारा नयाँ संविधानको प्रारम्भिक एकिकृत मस्यौला तयार ।

१२ कर्णालीको जुम्लामा तिन सय शय्याको अत्याधुनिक सुविधासहितको शिक्षण अस्पताल शिलन्यास ।

१४ संसदीय विशेष समितिबाट सर्वोच्च अदालतका वरिष्ठ न्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठ प्रधानन्याधिसका लागि अनुमोदित ।

१५ दलीय सहमतिपछि नयाँ संविधनाको ‘नेपालको संविधना‚ २०७२’ प्रारम्भिक मस्यौदा संविधन सभामा प्रस्तुत गरी संविधानसभा अध्यक्ष सुवासचन्द्र नेम्वाङलाई मस्यौदा प्रतिवेदन हस्तान्तरण ।

१७ धान दिवसका अवसरमा काठमाण्डौंको मूलपानीमा आयोजित रोपाइँ कार्यक्रममा सहभागी हुने क्रममा महिलामाथि दुर्व्यवहार गरेको आरोपमा विवाद बढेपछि कृषिमन्त्री हरिप्रसाद पराजुलीद्वारा पदबाट राजीनामा ।

१८ जापान सरकारको सहयोगमा निर्माण सम्पन्न ‘बनेपा- बर्दिवास सडक’ (बीपी राजमार्ग) को प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाद्वारा उद्घाटन ।

•  नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घको अध्यक्षमा पशुपति मुरारका निर्विरोध निर्वाचन ।

१९ ‘भूकम्पबाट प्रभावित संरचनाको पुननिर्माणसम्बन्धी अध्यादेश – २०७२’‚ ‘सार्वजनिक खरिद (पहिलो संसोधन) अध्यादेश – २०७१’ र ‘सहकारी (दोस्रो संसोधन) अध्यादेश – २०७१’ व्यवस्थापिका संसदको बैठकमा स्वीकृत । 

Share:

पुरा पढ्नुहाेस्

नेपालको भौगोलिक परिचय

१.१ भौगोलिक अवस्थिति

नेपाल दक्षिण एसियामा अवस्थित एक भूपरिवेष्टित मुलुक हो । यो समुद्रदेखि करीब ११२७ कि.मि. टाढा छ । यो एसियाका दुई विशाल मुलुकहरू भारत र चीनको बीचमा पर्दछ । नेपालको क्षेत्रफल १,४७,१८१ वर्ग कि.मि. अर्थात ५६,८२७ वर्गमाइल छ । नेपालको पूर्व–पश्चिम लम्बाइ ८८५ कि.मि. र उत्तर दक्षिण चौडाइ सरदर १९३ कि.मि. छ । नेपाल २६ डिग्री २२ मिनेटदेखि ३० डिग्री २७ मिनेट उत्तरी अक्षांश र ८० डिग्री ४ मिनेटदेखि ८८ डिग्री १२ मिनेट पूर्वी देशान्तरसम्म फैलिएको छ । नेपालले विश्वको कूल भूभागको ०.०३ प्रतिशत रएसिया महादेशको ०.३ प्रतिशत भाग ओगटेको छ । यसको दक्षिणमा भारतको विहार राज्य, पश्चिममा भारतको उत्तराखण्ड राज्य, पूर्वमा पश्चिम बङ्गाल र उत्तरतर्फ चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बत पर्दछ । नेपालको प्रमाणिक समय दोलखा जिल्लामा पर्ने गौरीशंकर हिमाललाई काटेर गएको ८६ डिग्री १५ मिनेट पूर्वी देशान्तरलाई आधार मानी निर्धारण गरिएको छ । नेपालको समय ग्रीनबीच मानक समयभन्दा ५ घण्टा ४५ मिनेट छिटो छ । यो समय वि.सं. २०४२ साल वैशाख १ गतेदेखि लागू गरिएको हो । विश्वका ८,००० मिटरभन्दा उच्च १४ चुचुराहरूमध्ये नेपालमा ८ वटा पर्छन् । ६,००० मिटर र सोभन्दा अग्ला चुचुराहरू १,३०० भन्दा बढी छन् । मुस्ताङ इलाकामा मात्र यस्ता लगभग ३०१ चुचुराहरू रहेका छन् । नेपालमा हिमालयका साथसाथै कोशी, गण्डकी, कर्णालीजस्ता महानदीहरू र रारा, फेवा, गोसाइँकुण्डजस्ता सुन्दर तालहरू छन् । भू–स्वरूपको विविधताका साथै जलवायु र मौसमको अत्यधिक विभिन्नताले गर्दा उष्ण (Tropical), अर्धोष्ण (Mesontermal), सूक्ष्म तापीय (Micro thermal), टाइग्रा र तुन्द्रा प्रकारका जलवायु नेपालमा पाइन्छन् । नेपालको भौतिक स्वरूपमा उचाइगत विविधताले भौगोलिक विभिन्नताको अवस्था सिर्जना गरेको छ । विश्व मानचित्रमा नेपाल सगरमाथाको देश, गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीको देश, तेश्रो ध्रुबको देश तथा विशिष्ट झण्डाको देशको रूपमा समेत परिचित छ ।

Share:

पुरा पढ्नुहाेस्