अधिकार प्रत्यायोजन र अधिकार निक्षेपणमा भिन्नता
अधिकार प्रत्यायोजन र अधिकार निक्षेपण सङ्गठनका आधारभूत सिद्धान्त हुन् ।
यी विकेन्द्रीकरणका रुप पनि हुन् । यी बीच विविध भिन्नता छ । जसलाई
निम्नानुसार देखाउन सकिनछ ः
अधिकार प्रत्यायोजन
१. माथिल्लो निकाय वा पदाधिकारीले आफूमा भएको केही प्रशासनिक अधिकार तल्लो निकाय वा पदाधिकारीलाई हस्तान्तरण गर्ने कार्यलाई अधिकार प्रत्यायोजन भनिन्छ । यो प्रशासनिक निर्णय हो ।
२. माथिल्लो निकाय वा पदाधिकारी स्वयंको कार्यबोझ कम गर्नु, मातहतका कर्मचारीलाई जिम्मेवार बनाउनु तथा सेवा प्रवाहलाई छिटोछरितो बनाउनु यसके उद्देश्य हो ।
अधिकार प्रत्यायोजन
१. माथिल्लो निकाय वा पदाधिकारीले आफूमा भएको केही प्रशासनिक अधिकार तल्लो निकाय वा पदाधिकारीलाई हस्तान्तरण गर्ने कार्यलाई अधिकार प्रत्यायोजन भनिन्छ । यो प्रशासनिक निर्णय हो ।
२. माथिल्लो निकाय वा पदाधिकारी स्वयंको कार्यबोझ कम गर्नु, मातहतका कर्मचारीलाई जिम्मेवार बनाउनु तथा सेवा प्रवाहलाई छिटोछरितो बनाउनु यसके उद्देश्य हो ।
शक्ति पृथकीकरण
राज्य संयन्त्रको शक्ति प्रयोग गर्ने अङ्गहरु कार्यपालिका, व्यवस्थापिका र न्यायपालिका अलग अलग रहने, यी अङ्गवीच शक्ति र अधिारको बाँडफाँड हुने, यी अङ्गले आ–आफ्नो शक्ति र अधिकार आ–आफ्नो सीमाभित्र रही स्वतन्त्रतापूर्वक प्रयोग सिद्धान्तलाई शक्ति पृथकीकरण भनिन्छ । यो शक्तिको विभाजन हो । यो लोकतान्त्रिक पद्दतिको आधारशिला हो । यसले निरङ्कुशता र स्वेच्छाचारिताको अन्त्य गरौं नागरिक स्वतन्त्रताको रक्षा गर्दछ । यो अवधारण सन् १७४८ मा फ्रान्सका दार्शनिक मन्टेस्क्यूले प्रतिपादन गरेका हुन ।नेपालको संविधानमा स्वास्थ्यसम्बन्धी के कस्तो मौलिक हकको व्यवस्था छ ? उल्लेख गर्नुहोस् ।
– प्रत्येक नागरिकलाई राज्यबाट आधारभुत स्वास्थ्य सेवा निःशुल्क प्राप्त गर्ने हक हुने र कसैलाई पनि आकस्मिक स्वास्थ्य सेवाबाट बञ्चित नगरिने,
केही बस्तुगत प्रश्नोत्तरः खरिदार बिषेश
१. विश्व स्काउट सङ्गठनद्वारा प्रदान गरिएको ब्रोन्ज बल्फ अवार्ड बाट सम्मनित
हुने नेपाली को हुन् ?
- श्रीराम लामिछाने (नेपाल स्काउटका सल्लाहकार
तथा पूर्वप्रमुख आयुक्त सन् १९३५ मा स्थापना गरिएको सो पुरस्कार पाउने लामिछाने
पहिलो नेपाली हुन् ।)
२. हाल नेपालसँग हवाई
सेवा सम्झौता भएका राष्ट्र सङ्ख्या कति पुगेको छ ?
- २८ (३७ औं राष्ट्रः भियतनाम र
३८ औं राष्ट्रः न्युजिल्याण्ड)
३. साउथ एसियन
फेडेरेसन अफ एकाउन्टेन्ट्स (साफा) द्वार प्रदान गरिएके सर्टिफिकेट अफ मेरिट्सबाट सम्मानित
हुने बीमा कम्पनी कुन हो ?
- एलएलजी
इन्स्योरेन्स
