मुलुकको जेठो
विश्वविद्यालय विश्वका १२ हजार विश्वविद्यालयमध्ये सात हजार ८ सय ३८ औँ स्थानमा झरेको
छ । विश्वविद्यालयहरुको सूचि तयार गर्ने गरेको वेवम्याट्रिक्स
वेवसाइटले त्रिविलाई त्यतिऔँ स्थानमा राखेको हो ।वेवसाइटले पहिलो स्थानमा
अमेरिकाको हार्वर्ड विश्वविद्यालयलाई राखेको छ ।आफ्नो साख गुमाउँदै गएपछि अब
त्रिविले शैक्षिक सुधार गर्ने प्रतिवद्धताका साथ विश्व बैङ्कसँग करिव एक अर्ब ६३
करोड रुपियाँ ऋण स्वरुप लिएको छ । पाँच वर्षभित्र चुक्ता गर्ने गरि लिइएको यो
रकमको व्याजदर एक प्रतिशत छ ।बिश्व बैङ्कका परामर्शदाता डा. राजेन्द्रध्वज जोशीले
तुलनात्मक रुपमा नेपालका विश्वविद्यालय राम्रा छैनन् भन्दै थप्नुभयो, “हुन त अमेरिकामा ‘ए प्लस’देखि ‘डी’ श्रेणीसम्मका विश्वविद्यालयहरु छन् ।
तर नेपालका सबै विश्वविद्यालय ‘डी’ श्रेणीका छन् । हाम्रा विश्वविद्यालयमा सुधार गर्न धेरै प्रयास
आवश्यक छ ।” ताइवानको राष्ट्रिय ताइवान विश्वविद्यालय ३० औँ स्थानमा छ भने
चीनको पेकिङ विश्वविद्यालय ४७ औँ स्थानमा छ ।
नेपालको
काठमाडौँ विश्वविद्यालय चार हजार ९५० औँ स्थानमा छ । जबकी काठमाडौँ
विश्वविद्यालयभन्दा श्रीलङ्का, इथोपिया, फिलिपिन्स, भारत, थाइल्याण्ड लगायतका विश्वविद्यालयहरु धेरै माथि छन् ।
वेवसाइटहरुका
अनुसार नेपालको सूचिमा काठमाडौँ विश्वविद्यालय पहिलो स्थानमा छ भने त्रिविको
इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थान दोस्रो, त्रिवि तेस्रो, नेपाल मेडिकल कलेज तथा शिक्षण अस्पताल चौथो र पोखरा
विश्वविद्यालय पाँचौँ स्थानमा छ । नेपालमा पाँचौँ स्थानमा परेको पोखरा
विश्वविद्यालय विश्वसूचिमा ११ हजार ५०५ औँ स्थानमा छ ।
शैक्षिक सुधारका
लागि ऋण लिएकाले अब त्रिविले परीक्षा सकिएको तीन महिनाभित्र नतिजा प्रकाशन
गर्नुपर्ने हुन्छ । उत्तीर्ण दर पनि कम्तीमा पाँच प्रतिशतले बृद्धि गर्नै पर्ने
हुन्छ । अहिले त्रिविले परीक्षा सकिएको कम्तीमा १० महिनामा नतिजा प्रकाशन गर्ने
गरेको छ भने उत्तीर्ण दर औषतमा ३७ प्रतिशत छ ।
विश्व बैङ्कले
तेस्रो परियोजनाका रुपमा उच्च शिक्षा सुधार परियोजना कार्यान्वयनमा ल्याएको छ ।
बैङ्कका शिक्षाविज्ञ प्रा.डा. मोहनप्रसाद अर्यालले विश्वविद्यालयहरुलाई अब विगतमा
जस्तो एकमुष्ठ रकम नदिने स्पष्ट गर्दै भन्नुभयो, “सुधारका वाध्यात्मक प्रावधान तय गरेका
छौँ । सुधार गर्दै जाने र त्यसवापत रकम लिँदै जाने व्यवस्था लागू गरेका छौँ ।
त्यसैले विश्वविद्यालयहरुले सुधार गरेपछिमात्रै ऋण वापतको रकम प्राप्त गर्नेछन् ।
No comments:
Post a Comment